NGÀY THỨ BẢY (SEVENTH DAY) TRONG 7 NGÀY ĐỂ CÓ VỐN TỪ TIẾNG ANH Y KHOA CĂN BẢN: HỆ THẦN KINH
nguyễn .phước.vĩnh. cố
tôn .nữ. hải. anh
bảo. nguyên
Xin vui lòng dẫn nguồn khi trích dẫn
– THUẬT NGỮ LIÊN QUAN CẤU TRÚC CỦA HỆ THẦN KINH (STRUCTURES OF THE NERVOUS SYSTEM)
– THUẬT NGỮ LIÊN QUAN ĐẾN THẦN KINH (NERVES) VÀ NƠ RON (NEURONS)
– THUẬT NGỮ LIÊN QUAN ĐẾN CHẤT DẪN TRUYỀN THẦN KINH (NEUROTRANSMITTER)
– THUẬT NGỮ LIÊN QUAN ĐẾN HỆ THẦN KINH TRUNG ƯƠNG (CENTRAL NERVOUS SYSTEM)
– THUẬT NGỮ LIÊN QUAN ĐẾN THẦN KINH NGOẠI BIÊN (PERIPHERAL NERVOUS SYSTEM)
BỆNH HỌC HỆ THẦN KINH
– THUẬT NGỮ VỀ ĐẦU VÀ MÀNG NÃO (HEAD AND MENINGES)
– THUẬT NGỮ VỀ RỐI LOẠN NÃO (DISORDERS OF THE BRAIN)
– THUẬT NGỮ LIÊN QUAN VỀ RỐI LOẠN GIÁC NGỦ (SLEEP DISORDERS)
– THUẬT NGỮ VỀ ĐỘT QUỴ (STROKES)
– THUẬT NGỮ VỀ KỸ THUẬT CHẨN ĐOÁN CỦA HỆ THẦN KINH (DIAGNOSTIC PROCEDURES)
– TỪ VIẾT TẮT (ACRONYMS) LIÊN QUAN ĐẾN HỆ THẦN KINH
– THUẬT NGỮ GHÉP NHÂN DANH (EPONYMS) THUỘC HỆ THẦN KINH
THUẬT NGỮ LIÊN QUAN CẤU TRÚC CỦA HỆ THẦN KINH (STRUCTURES OF THE NERVOUS SYSTEM)
Central nervous system: hệ thần kinh trung ương
– Brain: não
– Spinal cord /ˈspaɪnl kɔːd/: tủy sống
Peripheral /pəˈrɪfərəl/ nervous system: hệ thần kinh ngoại biên
– Afferent /ˈæfərənt/. (sensory) nerve cell: tế bào thần kinh hướng tâm (cảm giác)
– Efferent /ˈɛfərənt/ (motor) nerve cell: tế bào thần kinh ly tâm (vận động)
THUẬT NGỮ LIÊN QUAN ĐẾN THẦN KINH (NERVES) VÀ NƠ RON (NEURONS)
– Ganglion /ˈɡæŋɡliən/: hạch thần kinh
– Plexus /ˈpleksəs/: đám rối thần kinh
– Receptor /riˈseptə /: cơ quan nhận cảm, thụ quan,
– Stimulus /ˈstɪmyələs /: sự kích thích
– Neuron /ˈnjuərɔn/: nơ-ron tế bào thần kinh
Sensory /ˈsɛnsəri /neuron: nơ-ron cảm giác
Motor /ˈməʊtə(r)/ neuron: nơ-ron vận động
Dendrite /ˈdendraɪt/: sợi nhánh/đuôi gai (thần kinh)
Axon /ˈæksən /: sợi trục (thần kinh)
Synapse /ˈsainæps /: khớp thần kinh
THUẬT NGỮ LIÊN QUAN ĐẾN CHẤT DẪN TRUYỀN THẦN KINH (NEUROTRANSMITTER)
– Neurotransmitter /ˌnjʊərəʊtrænzˈmɪtər/: chất dẫn truyền thần kinh
Acetylcholine
Dopamine
Endorphins
Norepinephrine
THUẬT NGỮ LIÊN QUAN ĐẾN HỆ THẦN KINH TRUNG ƯƠNG (CENTRAL NERVOUS SYSTEM)
– Spinal cord /ˈspaɪnl kɔːd/: tủy sống
– Meninges /məˈnɪndʒiːz/: các màng não
Dura /ˈdʒʊerə/, /ˈdʊer.ə/ mater /ˈmɑː.tər/: màng cứng
Arachnoid /əˈræknɔɪd/ membrane /ˈmembreɪn/: màng nhện
Pia /ˈpaɪə/, /ˈpiːə/ mater/ˈmɑː.tər/: màng mền
– Cerebro.spinal /ˌserɪbrəʊˈspaɪnəl/ fluid /ˈfluːɪd/: dịch não tủy
– Cerebrum /ˈsɛrɪbrəm/: đại não
Cerebr.al cortex /ˈkɔːtɛks/: vỏ não
– Cerebr.al hemisphere/ˈhɛmɪsfɪə/: bán cầu não
Left Cerebr.al hemisphere/ˈhɛmɪsfɪə/: bán cầu não trái
Right Cerebr.al hemisphere/ˈhɛmɪsfɪə/: bán cầu não phải
– Cerebr.al lobe ləʊb/: thùy não
– Thalamus /ˈθaləməs/: đồi thị
– Hypothalamus /ˌhaɪpə(ʊ)ˈθæləməs/: hạ đồi
– Cerebellum /ˌserəˈbeləm/: tiểu não
Cerebellar /ˌserəˈbelə/ cortex: vỏ tiểu não
– Brainstem /ˈbreɪnstem/: cuống não/thân não
Ghi chú:
– Thalamo- /ˈθæləməʊ/: đồi thị
– Lobo- /ˈləʊbəʊ/, lobi-, lob- : thùy (não, phỗi …)
THUẬT NGỮ LIÊN QUAN ĐẾN THẦN KINH NGOẠI BIÊN (PERIPHERAL NERVOUS SYSTEM)
– Autonomic nervous fibers /ˌɔːtənɒmɪk ˈnɜːvəs sɪstəm/: hệ thống thần kinh tự chủ/ hệ thần kinh thực vật
– Sensory /ˈsensəri/ nervous fibers: hệ thần kinh cảm giác
– Somatic /soʊˈmætɪk/ nervous fibers: hệ thần kinh vận động đn: motor /ˈməʊtə(r)/ nerve fibers
– Cranial /ˈkreɪniəl/ nerves: thần kinh sọ não
– Peripheral spinal nerves: thần kinh tủy sống ngoại biên
BỆNH HỌC HỆ THẦN KINH
THUẬT NGỮ VỀ ĐẦU VÀ MÀNG NÃO (HEAD AND MENINGES)
– Cephal.algia /ˌsɛfəˈlæld͡ʒə/: đau đầu đn. headache
– Migraine /miːgreɪn/ headache: đau nữa đầu
– Encephalo.cele /ensˈefəlˌəʊsəl/ : thoát vị não
– Mening.itis /ˌmenɪnˈdʒaɪtɪs/: viêm màng não
– Meningo.cele /mɛˈnɪŋɡəʊˌsiːl/: thoát vị màng não
– Meningioma /məˌnɪndʒɪˈəʊmə/: u màng não
Ghi chú:
– Mening(o)- /mɪˈnɪndʒə(ʊ) / /meningi(o):
THUẬT NGỮ VỀ RỐI LOẠN NÃO (DISORDERS OF THE BRAIN)
– Dementia /dɪˈmenʃə/: chứng mất trí nhớ/sa sút trí tuệ
Senile /ˈsiːnaɪl/ dementia: chứng mất trí nhớ ở người già
– Vascular /ˈvæskjələ(r)/ dementia: sa sút trí tuệ não mạch
– Encephal.itis /enˌsefəˈlaɪtɪs/ /enˌkefəˈlaɪtɪs/: viêm não
– Reye’s syndrome /raɪz /, /reɪz/: hội chứng Reye
THUẬT NGỮ LIÊN QUAN VỀ RỐI LOẠN GIẤC NGỦ (SLEEP DISORDER)
– Insomnia /ɪnˈsɒmniə/ : chứng mất ngủ
– Narcolepsy /ˈnɑːkəʊlepsi/: cơn ngủ kịch phát
– Sleep deprivation /ˌdeprɪˈveɪʃn/: thiếu ngủ
– Somnambulism /sɒmˈnæmbjəlɪzəm/: mộng du
THUẬT NGỮ VỀ ĐỘT QUỴ (STROKES)
– Stroke /strəʊk/: đột quỵ
– Cerebro.vascular accident: tai biến mạch máu não đn. stroke
– Ischemic /ɪˈskiː.mɪk/ stroke: đột quỵ do thiếu máu cục bộ
– Transient /ˈtrænziənt/ ischemic attack: cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua
– Hemorrhagic /heməˈrædʒɪk/ stroke: đột quỵ do chảy máu não
THUẬT NGỮ VỀ KỸ THUẬT CHẨN ĐOÁN CỦA HỆ THẦN KINH
– Magnetic resonance imaging: chụp cộng hưởng từ
– Computerised/computed tomo.graphy: chụp cắt lớp điện toán
– Carotid /kəˈrɒtɪd/ ultrasono.graphy /ˌʌltrəsəˈnɒɡrəfi/: siêu âm động mạch cảnh
– Echocephalography /ˈekəʊsefələˌgrəphy /: siêu âm não
– Electro.encephalo.graphy: phép/kỹ thuật chụp điện não
– /kəˈrɒtɪd/: phép/kỹ thuật chụp tủy sống
– Lumbar puncture /ˈlʌmbə pʌŋktʃə(r)/: chọc dò tủy sống/chọc ống sống thắt lưng
TỪ VIẾT TẮT LIÊN QUAN ĐẾN HỆ THẦN KINH
AD: Alzheimer’s disease: bệnh mất trí nhớ, bệnh Alzheimer
ALS: amyotrophic lateral sclerosis: bệnh xơ cứng teo cơ một bên
ADHD: attention-deficit hyperactivity disorder: rối loạn tăng động giảm chú ý
CP: cerebral palsy: bại não, liệt não
CSF: cerebrospinal fluid: dịch não tủy
EEG: electro.encephalo.graphy: kỹ thuật/phép chụp điện não
MS: multiple sclerosis: đa xơ cứng
OCD: obsessive-compulsive disorder: rối loạn ám ảnh cưỡng chế
PTSD: post-traumatic stress disorder: rối loạn căng thẳng sau chấn thương
TIA: transient ischemic attack: cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua
THUẬT NGỮ GHÉP NHÂN DANH (EPONYMS) THUỘC HỆ THẦN KINH
Alzheimer’s disease /ˈæltshaɪməz dɪziːz/: NAmE /ˈæltshaɪmərz dɪziːz/: bệnh mất trí nhớ/bệnh Alzhmeir
Belly’s palsy /ˈbelz-/: bệnh liệt Bell/bệnh tê liệt thần kinh mặt
Guillain-Barre syndrome /ˈɡiːlæn ˈbɑɹeɪ ˈsɪndɹəʊm/: hội chứng Guillain-Barre/chứng liệt Landry
Parkinson’s disease /ˈpɑːkɪnsnz dɪziːz/: bệnh liệt rung/bệnh Parkinson
Reye’s syndrome /raɪz /, /reɪz/: hội chứng Reye
Nguyen Phuoc Vinh Co 
Trả lời