GOOGLE TRANSLATE VÀ DỊCH CÁC THUẬT NGỮ CHỈ BÁC SĨ CHUYÊN KHOA: BẠN HAY THÙ?

GOOGLE TRANSLATE VÀ DỊCH CÁC THUẬT NGỮ CHỈ BÁC SĨ CHUYÊN KHOA: BẠN HAY THÙ?

Nguyễn Phước Vĩnh Cố

Một cuốn sách về học từ vựng: “30 Days to a More Powerful Vocabulary” của 2 tác giả Wilfred Funk & Norman Lewis xuất bản cách đây khá lâu, ấn phẩm đầu tiên năm 1942, về sau có chỉnh sửa, in lại bản đầu tiên 1971 và các ấn bản tiếp theo (nay vẫn thấy rao bán trên mạng). Nội dung cuốn sách chia ra 30 ngày để có được một vốn từ ‘mạnh”hơn. Tuy nhiên, trong 30 ngày vào ngày thứ năm, 2 tác giả giới thiệu cho chúng ta 11 từ chỉ bác sĩ chuyên khoa mà nếu ta không chuyên về ngôn ngữ y học thì chắc phải trả lời: “It’s all Greek to me!” vì ngôn ngữ này khoảng 95 % có nguồn gốc La tinh và Hy lạp mà!

Xin giới thiệu 11 từ bác sĩ chuyên khoa mà phần phiên âm và tương đương ở tiếng Việt là của tôi

1. Obstetrician /ˌɒbstəˈtrɪʃ(ə)n/ (bác sĩ sản khoa)
2. Pediatrician /ˌpidiəˈtrɪʃən or ˌpɛdiəˈtrɪʃən / (bác sĩ nhi khoa)
3. Podiatrist /pou´daiətrist/ (chuyên gia/bác sĩ chân học)
4. Osteopath /ˈostiouˌpæθ/ (chuyên gia nắn xương)
5. Ophthalmologist /ɔfθæl´mɔlədʒist / (bác sĩ mắt)
6. Optometrist /ɒpˈtɒmətrɪst/ (chuyên viên đo mắt/bác sĩ mắt)
7. Optician /ɔp´tiʃən / (người làm kiếng đeo mắt)
8. Gynecologist /ˌɡaɪnəˈkɑlədʒɪst/ (bác sĩ phụ khoa)
9. Dermatologist /ˌdɜ:(r)məˈtɒlədʒɪst/: (bác sĩ da liễu)
10. Psychiatrist /saɪˈkaɪətrɪst/: (bác sĩ tâm thần)
11. Orthodontist /ɔ:θou’dɔntist/ (nha sĩ/bác sĩ chỉnh răng)

Nếu ta đưa vào Google Translate từng từ một trong cấu trúc ‘she/he’s a(n)….., Google Translate sẽ cho kết quả dịch như sau:

1. cô ấy là bác sỹ sản
2. cô ấy là bác sĩ nhi khoa
3. anh ấy là bác sĩ chuyên về podiatrist (?)
4. cô ấy là một thợ nắn xương (?)
5. anh ấy là một bác sĩ nhãn khoa
6. anh ấy là một chuyên gia đo thị lực
7. anh ấy là một bác sĩ nhãn khoa (?)
8. anh ấy là một bác sĩ phụ khoa
9. cô ấy là một bác sĩ da liễu
10. anh ấy là một bác sĩ tâm thần
11. anh ấy là một bác sĩ chỉnh răng

Đối chiếu 2 bản thuật ngữ trên, (một bản người dịch mà ở đây tôi dịch và bản còn lại máy dịch mà ở đây là Google Translate), ta thấy Google Translate chỉ không dịch được một từ “Podiatrist” còn từ ngữ ở 4 (cô ấy là thợ nắn xương (?) thay vì chuyên gia nắn xương) và ở 7 ‘anh ấy là một bác sĩ nhãn khoa (?) thay vì ‘người làm kiếng đeo mắt’

Cũng may Google vẫn biết mình bị khuyết điểm nên đã chuẩn bị phần “cải thiện bản dịch (improve your translation) nay gọi là ‘đề xuất một chỉnh sửa’ nên bạn có thể sửa giúp cho Google Translate. Vậy, đã đến lúc “Máy & Người nên đề huề hợp tác trong dịch thuật” và câu sau đây khiến ta phải suy gẫm: “Computers are incredibly FAST, ACCURATE (in case of specialized terms) and STUPID; human are SLOW, INACCURAE and BRILLIANT; together they are powerful beyond imagination.”

Thạc gián, ngày 7/3/18

Categorised in: dịch thuật chuyên ngành, thuật ngữ chuyên ngành, tiếng anh y học - tiếng anh chuyên ngành